Herken je dat: als je wordt gevraagd waar je echt blij van wordt in je werk, dan valt het nog niet mee om daar 1-2-3 een antwoord op te formuleren. Aangeven wat je niet leuk vindt lukt meestal nog wel, maar wat je nu heel graag doet en wat je zeker wilt terugzien in een baan, dat is lastiger.
Zelf heb ik verscheidene pogingen gedaan om de elementen te benoemen die in mijn werk niet zouden mogen ontbreken. Waar word ik echt blij van? Lukte niet echt, het was te veel en ik bleef er keer op keer in steken. Het heeft lang geduurd voordat ik begreep waarom dat zo lastig is.
Prestatiekracht versus natuurlijke kracht
Een drijfverentest gaf uiteindelijk duidelijkheid hoe dit werkt. Ik kende niet het onderscheid tussen competenties die ik aangeleerd had, maar die niet van nature bij me passen en competenties die ik me eigen had gemaakt en die me wel als vanzelf goed afgingen omdat ze bij me passen. Deze laatste zijn “werkelijke” kwaliteiten, die geven energie en die doe je als vanzelf, vanuit je innerlijke drijfveren. Dit in tegenstelling tot competenties waarin je je hebt bekwaamd en waarin je heel goed bent geworden en die bij je natuurlijke drijfveren lijken te passen. Het gebied waarin iemand zich krachtig heeft ontwikkeld, maar dat niet bij z’n natuurlijke, dominante drijfveren past. Het zijn aangepaste, aangeleerde competenties die werken vanuit prestatiekracht. Het zijn weliswaar echte competenties en iemand kan er zelfs zeer goed in zijn, maar het past van nature niet bij z’n voorkeur.
Voorkeursgedrag
Dat is dus het grote verschil in dingen waarin je goed bent omdat je het ooit hebt aangeleerd en dingen die je van nature gewoon graag doet. Datgene wat je geleerd hebt, gaat je goed af en daardoor lijkt het alsof het je voorkeursgedrag is. Dat was precies waar ik steeds tegenaan liep. Moeilijk om te benoemen wat ik echt het liefste doe en daarom leek het wel of dat heel erg veel was. Kennelijk is het lastig om onderscheid te maken tussen aangeleerd gedrag dat niet perse bij je past en voorkeursgedrag dat van nature wel bij je past.
Competenties onder druk
Het wezenlijke verschil tussen de twee beschreven competenties is pas goed merkbaar onder druk. Onder druk of stress vervormt een in basis positieve, bruikbare competentie in negatief gedrag. Iemand die vanuit aangeleerd gedrag, goed is in orde en structuur aanbrengen, zal onder stress strikt terugvallen op de eigen taak en verkrampt, formalistisch te werk gaan. Nauwgezet en gestructureerd gedrag verandert in compromisloos en onvermurwbaar gedrag.
Energieslurper
Dit aangepaste gedrag wordt door de betrokkene zelf ervaren als een energieslurper. Dat is de reden om bij het zoeken naar een andere baan eerst duidelijk inzicht te hebben in je echte drijfveren. Als je uitgaat van je werkelijke drijfveren, zul je merken dat je heel andere aspecten in een baan belangrijk gaat vinden, dan wanneer je als uitgangspunt je verkregen competenties neemt, die niet perse overeen hoeven te komen met je natuurlijke gedrag.
Wil je weten wat je nog meer kunt doen om je ideale werkplek te vinden? Geef je dan op via deze link en volg mijn webinar op donderdag 7 februari om 20:00 uur.
